Co to jest stomia wydalnicza?
Układ pokarmowy i wydalniczy człowieka to fascynujące i skomplikowane mechanizmy, których poprawne funkcjonowanie jest wynikiem współpracy wielu organów i struktur. W obu układach zachodzi wiele procesów biologicznych i chemicznych, które często są zależne od siebie. Niestety, zdarza się, że niektóre elementy tej sieci połączeń przestają poprawnie działać i konieczne jest wyłonienie stomii.
Choć wiele osób kojarzy ten zabieg z wyrokiem równym diagnozie choroby, to czynność ratująca zdrowie i życie. Wyłonienie stomii nie ogranicza pacjenta w pracy zawodowej, życiu towarzyskim i społecznym. Przy odpowiednim przygotowaniu, osoby ze stomią mogą podróżować, a także bez problemu podejmować aktywność fizyczną. Nie zmienia to jednak faktu, że dla wielu pacjentów to trudny czas, w którym potrzebują wiele wsparcia. Pielęgniarka stomijna jest osobą, która wspomoże pacjenta w okresie okołozabiegowym, a także przygotuje do życia ze stomią.
Wyłonienie stomii wydalniczej to celowe, chirurgiczne połączenie światła przewodu pokarmowego z powierzchnią skóry. Na powierzchni ciała tworzone jest ujście dla nieprawidłowo pracującego odcinka przewodu pokarmowego lub wydalniczego. Stomia pozwala na usuwanie niestawionych resztek pokarmu, moczu lub kału do wymiennego woreczka, który znajduje się na zewnątrz ciała. Ujście stomii jest niewielkie – jego średnica waha się między 2 a 5 mm, a ponad powierzchnię skóry wydobywa się na zaledwie kilka-kilkadziesiąt milimetrów tkanki. Swoim kolorem przypomina śluzówkę jamy ustnej.
Na zabieg najczęściej kierowane są osoby z:
- Problemami z defekacją
- Rakiem jelita grubego
- Uszkodzeniem jelita w wyniku urazu
- Powikłaniami pooperacyjnymi
- Wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego
- Chorobą Leśniowskiego-Crohna
- Rakiem dróg moczowych, okrężnicy i odbytnicy
- Niedrożnością moczowodu
- Dziedzicznymi i wrodzonymi wadami uniemożlwiającymi normalne funkcjonowanie układu pokarmowego lub wydalniczego
Jakie są rodzaje stomii
Mnogość powodów, jakie skłaniają lekarzy do podjęcia decyzji o wyłonieniu stomii, przekłada się na trudności w wyłonieniu jedynej i poprawnej klasyfikacji rodzajów ujścia. Poniżej wyróżniliśmy kilka najpopularniejszych kryteriów rozróżniających rodzaje stomii.
Pierwszy poddział zależny jest od miejsca wyłonienia:
- Urostomia – tworzona w układzie moczowym poprzez przyłączenie moczowodów do wstawki z jelita cienkiego
- Kolostomia – wyłaniana z jelita grubego. Najczęściej lekarz decyduje o tego rodzaju interwencji, kiedy część jelita grubego musi zostać trwale usunięta, a pozostała, wyłoniona na zewnątrz część ma za zadanie usuwać niestrawione resztki pokarmowe. Kolostomia ma lekko wydłużony, okrągły kształt, wystający ok. 1,5 cm powyżej poziomu skóry brzucha
- Ileostomia – wyłaniana z jelita cienkiego. Ma okrągły kształt i wystaje ponad powierzchnię skóry na 3-4 cm. Ten rodzaj ujścia wymaga szczególnej uwagi i pielęgnacji, ponieważ wydalana treść jest obfita i płynna, a także zawiera enzymy trawienne mogące podrażniać skórę.
Drugi podział dotyczy kryterium, jakim jest budowa stomii:
- Jednolufowa (końcowa) – ujście przewodu pokarmowego kończy się na powłokach jamy brzusznej, a pozostała część jelita zostaje usunięta lub zaszyta
- Dwulufowa (boczna) – wyprowadzone zostają dwa przekroje jelita – zarówno światło odprowadzające treść, jak i odcinek jelita od strony odbyt
Natomiast trzeci podział odnosi się do czasu, na jaki wyłaniana jest stomia:
- Czasowa, wyłaniania jest na pewien okres ze względu na inne wskazania medyczne. Po tym czasie pacjent wraca do normalnego funkcjonowania. Zabieg ten stosuje się np. podczas gojenia się zoperowanego jelita lub pęcherza
- Definitywna, wyłaniana jest na stałe, bez możliwości powrotu do tradycyjnego sposobu wydalania lub defekacji
Można również wskazać różne systemy stomijne, których podział odnosi się do rodzaju wykorzystywanego worka. Obecnie stosuje się worki jedno- i dwuczęściowe. Worki jednoczęściowe nakleja się bezpośrednio na brzuch, a płytka jest stale połączona z workiem zbierającym mocz lub kał. W przypadku worków dwuczęściowych płytka pozostaje przyklejona do skóry – dzięki temu wymieniany jest jedynie sam worek.
Pomoc pielęgniarki stomijnej w domu - Gdańsk, Gdynia, Sopot
Pielęgniarka stomijna to osoba, która wspiera pacjenta na każdym etapie jego życia ze stomią. Na początku jej głównym zadaniem jest edukacja zarówno osoby, która zostanie poddana zabiegowi, jak i rodziny i osób współzamieszkujących. Lata doświadczeń i zdobyta wiedza przekładają się na wsparcie edukacyjne i terapeutyczne pacjenta. Pielęgniarka stomijna uczy również, jak myć i pielęgnować stomię, jak wymieniać worki, a także jak dbać o ciało i aktywność fizyczną.
I chociaż stomia nie jest przeszkodą w wykonywaniu pracy zawodowej i uczestniczeniu w aktywnościach społecznych, wiąże się z pewnymi zmianami w życiu. Pielęgniarka stomijna jest osobą, która nie tylko nauczy pacjenta, jak poprawnie obchodzić się ze stomią, ale także pomoże rozwiać lęki towarzyszące wyłonieniu stomii i życiu z nią.
Pomoc i wsparcie pielęgniarki stomijnej są szczególnie ważne po operacji i w ciągu pierwszych dni po zabiegu. Oprócz zapewnienia wsparcia psychicznego, sprawdza ona, czy stomia i skóra wokół niej wyglądają prawidłowo. Kontrolowanie i obserwowanie ciała jest niezwykle ważna, ponieważ w ciągu kilku tygodni po zabiegu, kształt i rozmiar stomii mogą się zmieniać – najczęściej ulegają zmniejszeniu. Powoduje to konieczność dostosowania wielkości otworu w płytce do zmieniających się wymiarów. Skorzystaj z naszej pomocy i zapewnij sobie lub bliskiemu jak najlepszy komfort życia po zabiegu.
Czekamy na Twój telefon – dojedziemy do Ciebie w Gdańsku, Gdyni lub Sopocie. W ramach jednej wizyty domowej wizyty możemy również zdjąć szwy albo podać zastrzyk. Kliknij w link, jeżeli potrzebujesz kroplówki w domu.
